ابعاد حقوقی تنظیم‌گری مناسب در حکمرانی خوب صنعت نفت ایران

عبدالحسین شیروی، فرشید فرحناکیان

کیفیت ادارۀ عمومیِ مبتنی بر کیفیت نهادهاست که تعیین می‌کند فراوانی منابع طبیعی می‌تواند موجب نعمت یا نقمت باشد. به­منظور جلوگیری از تأثیر فراوانی منابع طبیعی بر کیفیت پایین نهادی کشورها، می­توان از نظریۀ حکمرانی خوب استفاده کرد. این مقاله با روش تحلیلی- توصیفی در دو بخش سامان یافته است. بخش نخست، به چگونگی کاربرد این نظریه در بخش نفت پرداخته است تا مشخص ‌شود لازمۀ حکمرانی خوب، اعمال سیاست تنظیم‌گری خوب برای تحقق سیاست‌گذاری‌های عمومیِ اتخاذشده است. ازاین­رو، ضمن تبیین مفهوم تنظیم‌گری خوب، به جایگاه آن در کنار سیاست‌گذاری‌ عمومی به‌عنوان کارکردهای حکمرانی خوب بخش نفت پرداخته می‌شود. مسیر تنظیم‌گری خوب این بخش نیز از استقرار دولت تنظیم‌گر آغاز می‌گردد و با کمک نهادهای تنظیم‌گر بخشی، به حکمرانی تنظیم‌گرانه تکامل می‌یابد. در بخش دوم، جایگاه تنظیم‌گری خوب در حکمرانی خوب بخش نفت ایران بررسی می‌شود؛ سپس ابعاد و موانع حقوقی اجرایی شدن تنظیم‌گری خوب بخش نفت ایران تبیین می‌گردد. به‌عنوان یک توصیۀ سیاستی، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد با یک تغییر پارادایم (الگوواره) و فاصله گرفتن از الگوی پیشینِ تنظیم‌گری حاکمیتیِ صِرف، تنظیم‌گری خوب بخش نفت ایران از تنظیم‌گری مشارکتی (افزودن الگوی نوعیِ خودتنظیم‌گری به تنظیم‌گری حاکمیتی) به‌دست می‌آید.

کلیدواژه‌ها

تنظیم‌گری خوب بخش نفت ایران؛ تنظیم‌گری خوب بخش نفت؛ حکمرانی خوب منابع نفتی

متن کامل مقاله