حقوق نرم

دکتر عبدالحسین شیروی و محمد حسین وکیلی مقدم

رخلاف دیدگاه سنتی مبنی بر لزوم مداخلۀ دولت در شکل‌دهی و ایجاد ضوابط حقوقی، رویکرد‌های مبتنی بر جامعه‌شناسی حقوقی در دهه‌های اخیر مفاهیم و نظریاتی را مطرح نموده که مبنای آن لازم نبودن استفاده از ضمانت اجرای قانونی و نقش‌آفرینی دولت به شکل رسمی در عرصۀ حقوق است.
حقوق نرم از مهم‌ترین مفاهیم شکل‌گرفته بر اساس دیدگاه اخیر است که با توجه به معارضۀ آن با نظریات سنتی، چالش‌های نظری فراوانی را نیز ایجاد کرده و البته با پاسخ‌های متعددی از سوی پیروان حقوق نرم همراه بوده است. با اینکه در دنیای جدید نمی‌توان نقش و اهمیت حقوق نرم را نادیده گرفت، دربارۀ این موضوع چندان در ایران مطالعه نشده است. بر این‌ اساس، در این مقاله تلاش شده است افزون‌بر تحلیل ایرادهای مطرح‌شده پیرامون مبانی حقوق نرم و پاسخ‌های ارائه‌شده در مقابل آن‌ها، عناصر شکل‌گیری حقوق نرم، اصلی‌ترین علل رواج، و مزایای آن نسبت به حقوق سخت ارزیابی گردد.

واژگان کلیدی: تکثر گرایی حقوقی، جامعه شناسی حقوقی، حقوق سخت، ضمانت اجرای فراحقوقی، قانون گذاران غیر دولتی

متن کامل مقاله