حقوق غیر دولتی

دکتر عبدالحسین شیروی، استاد دانشگاه تهران، محمد حسین وکلیلی مقدم

چکیده

جهانی سازی و افزایش فعالیت نهادهای غیر دولتی در سطح جهانی، در کنار پدیده‌هایی چون افزایش مهاجرت و استفاده از شبکه‌های ارتباطی جهان شمول، موجب ایجاد مفاهیم جدیدی در علم حقوق شده است که با رویکرد سنتی آن چندان منطبق نیست. «حقوق غیر دولتی» از مهمترین این مفاهیم است که مبنای آن مداخله نهادهای غیر دولتی در فرآیند حقوق سازی است. پیروان اعتبار حقوق غیر دولتی با استناد به ناکارآمدی انحصار دولت در تدوین و وضع ضوابط حقوقی و مبتنی بر تحلیل شرایط عملی موجود، مزایای متعددی برای حقوق غیر دولتی عنوان می‌نمایند. در مقابل پیروان حقوق دولتی نیز با طرح اشکالاتی مبتنی بر فلسفه حقوق، مداخله دولت را از ذاتیات حقوق و نقطه تمایز آن از سایر آموزه‌های رفتاری می‌دانند. در این مقاله تلاش شده است با تبیین مفهوم و مبانی حقوق غیر دولتی و ادله موافقین و مخالفین اعتبار آن، جایگاه ضوابط غیر دولتی در جهان معاصر مورد ارزیابی قرار گیرد.

واژگان کلیدی: تکثر گرایی حقوقی، قانونگذاران خصوصی، فعالان غیر دولتی حقوق، جهانی سازی حقوق

  متن کامل مقاله