مطالعه تطبیقی الزام سهم داخل در قوانین و مقررات ایران و مقررات سازمان تجارت جهانی
عبدالحسین شیروی؛ استاد دانشگاه تهران- علیرضا پوراسماعیلی
الزام سهم داخل تکلیفی است که کشورها به سرمایهگذاران خارجی تحمیل میکنند که بخشی از کالاها و تجهیزات مورد نیاز خود را از کالاها و خدمات ساخت داخل تأمین نمایند. از آنجا که تحمیل چنین تکالیفی از طرف کشورهای پذیرای سرمایه، روی روند آزاد تجارت تأثیر منفی میگذارد، مطابق مقررات سازمان تجارت جهانی چنین اقداماتی برخلاف اصل عدم تبعیض شناخته شده است. کشورهای عضو سازمان متعهد شدهاند از تحمیل چنین الزاماتی بر سرمایه گذاران خارجی خودداری کنند؛ زیرا اعمال این الزام موجب تبعیض میان کالاها و خدمات داخلی و وارداتی شده و روند تجارت آزاد را مختل مینماید. در بسیاری از قوانین و مقررات داخلی جمهوری اسلامی ایران که خواهان الحاق به سازمان تجارت جهانی است الزاماتی از این نوع دیده میشود که به سرمایه گذاران خارجی تحمیل میگردند. در این مقاله این الزامات و حدود ممنوعیت آن طبق مقررات سازمان تجارت جهانی مورد بررسی قرار میگیرد.
کلید واژگان
الزام سهم داخل، سهم ایرانی، سازمان تجارت جهانی، موافقتنامه ترمیز، اصل عدم تبعیض، سرمایه گذاری خارجی.