کتاب حقوق تطبیقی

زمانی که کتاب حقوق تطبیقی در بهار سال ۱۳۸۴ منتشر شد، امیدوار بودم که کتاب مزبور بتواند مورد استقبال اساتید و دانشجویان حقوق قرارگیرد. مدت زیادی طول نکشید که معلوم گردید که کتاب مورد توجه مجامع دانشگاهی قرارگرفته است و از آن به بعد مرتب به تعداد اساتیدی که این کتاب را به عنوان منبع درس حقوق تطبیقی معرفی می‌کنند، افزوده شده است به نحوی که شمارگان (تیراژ) کتاب در برخی چاپ ها از ۱۵ هزار نسخه فراتر رفته و حالا به چاپ یازدهم رسیده است. باعث افتخار است که اساتید از گوشه و کنار کشور در دانشگاه های گوناگون این کتاب را به عنوان منبع درس «حقوق تطبیقی» معرفی کرده اند، اما به قول سعدی:

نخست او ارادت به دل در نهاد **** پس این بنده بر آستان سرنهاد

گر از حق نه توفیق خیری رسد **** کی از بنده چیزی به غیری رسد؟

مرا لفظ شیرین خواننده داد **** تو را سمع دراک داننده داد

چه اندیشی از خود که فعلم نکوست؟ **** از این در نگه کن که توفیق اوست

روزی در تهران سوار اتوبوس شدم. اتوبوس خیلی شلوغ بود و مجبور بودم وسط اتوبوس بایستم. چند تا ایستگاه که رد شد، مسافری نزدیک من که روی صندلی نشسته بود از اتوبوس پیاده شد و فرصتی پیدا شد که بتوانم روی صندلی بنشینم. همین که روی صندلی نشستم متوجه شدم که جوان کنار من دارد یک کتابی را مطالعه می کند. دقت که کردم متوجه شدم که آن کتاب «حقوق تطبیقی» است. خیلی برایم جالب بود که می دیدم که کتابم در دست یک دانشجو است و دانشجو هم اطلاع ندارد که نویسنده بغلش نشسته است. صحبت را شروع کردم: “دانشجوی حقوقی؟” نگاهی به من انداخت و مؤدبانه گفت: “بله”. قدری مکث کردم و دوباره ادامه دادم: “تهران درسی می خوانی یا شهرستان؟” در حالی که کتاب را می بست گفت: “تهران درس می خوانم.” رفتم سر اصل مطلب و موضوع کتاب حقوق تطبیقی را پیش کشیدم. پرسیدم: “چه جور کتابی است؟”. گفت: “خیلی کتاب مفیدی است و ساده نوشته شده است.” خیلی دوست نداشتم که طوری صحبت کنم که فکر کنه با قصد دارم این سؤالات را می پرسم. داشتم فکرم را جمع می کردم که نظرش را در مورد نویسنده کتاب بپرسم که یه دفعه گفت: ببخشید من باید پیاده شوم. دانشجو پیدا شد و من در این افکار بودم که خیلی جالبه که دو «شیروی» وجود دارد. یکی شیروی نویسنده کتاب حقوق تطبیقی که همراه با کتاب در جاهای گوناگونی حضور پیدا می کند و دیگری مسافر اتوبوس که مثل سایر افراد عادی در جامعه رفت و آمد می کند. حس خوبی بود. من هم بیشتر شیروی اول را دوست دارم که بتواند فارغ از محدودیت های مادی طی طریق کرده و به جاهای گوناگونی سر بزند. باز به قول سعدی:

مردان همه عمر پاره بردوخته‌اند **** قوتی به هزار حیله اندوخته‌اند

فردای قیامت به گناه ایشان را **** شاید که نسوزند که خود سوخته‌اند

در هر حال، استقبال گسترده از کتاب حقوق تطبیقی وظیفه سنگین بازبینی و به روز رسانی کتاب را برایم دو چندان کرده بود. در طول هفت سالی که از اولین چاپ کتاب می‌گذرد، تحولاتی بوجود آمده که برخی از مطالب کتاب را تحت شعاع قرار داده بود. مهمترین این تحولات، عدم تصویب قانون اساسی اتحادیه اروپا بود که پیش بینی می‌شد با اجماع کشورهای عضو نهایی شود که با رأی منفی مردم در کشورهای فرانسه و هلند ناکام ماند. بجای قانون اساسی اتحادیه اروپا، معاهده لیسبون تصویب شد که تغییراتی را در ساختار اتحادیه اروپا بوجود آورد که بخش مربوط به اتحادیه اروپا در کتاب حقوق تطبیقی را تحت تأثیر قرارداده است. در ویرایش دوم کتاب حقوق تطبیقی، بخش اتحادیه اروپا مورد تجدید نظر جدی قرارگرفت تا مطالب آن به روز شود.

علاوه بر آن، به دلیل الزامات اتحادیه اروپا، قوه قضائیه در انگلستان به سمت استقلال کامل از سایر قوا حرکت کرد و برای اولین بار دیوان عالی کشور انگلستان تشکیل شد و جایگزین مجلس اعیان شد. این قسمت نیز باید مورد بازبینی قرار می گرفت که در این ویرایش اصلاح گردید.

در فصل چهارم نیز به خصوص به معاهدات و کنوانسیونهای متعددی اشاره شده بود که در این سالها تعداد کشورهایی که به این معاهدات و کنوانسیونها ملحق شده اند، افزایش پیدا کرده که نیاز بود این موارد نیز اصلاح گردد. این معاهدات و کنوانسیون ها به روز شدند. برخی از اشکالات نگارشی و مفهومی نیز در لابلای مطالب وجود داشت که آنها نیز در ویرایش دوم رفع گردید.

به طور خلاصه هدف از ویرایش دوم به روز رسانی کتاب و رفع اشکالات آن بوده است که بتواند جای خود را به عنوان یک منبع قابل اعتماد برای درس «حقوق تطبیقی» حفظ کند. یکی از اهداف راه اندازی این سایت نیز ارتباط مستقیم با دانشجویان است که بتوانند پرسش ها، نظرات و دیدگاه های خود را با نویسنده کتاب مطرح نمایند.

  1. Ehsanullah Zirak
    پاسخ

    سلام اقای دکتور شیروی، امید است صحتمند و سلامت باشید. من احسان الله زیرک از افغانستان هستم، فارغ التحصیل فاکولته حقوق و علوم سیاسی، در کشور ما ضرورت ترجمه کتاب شما به زبان ملی ما (پشتو) خیلی احساس میګردد، بناً زیاد کوشش نمودم تا با شما تماس برقرار کردم اما راهی نبود، جز اینکه اینجا برای تان نظر بدهیم، اګر زحمت نیست،

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام مگر زبان رسمی دانشگاهی در افغانستان فارسی دری نیست؟

  2. Mary
    پاسخ

    سلام دکتر وققتون بخیر… اول اینکه تشکر میکنم کتاب با خطی روان نگاشته شده است… دوم اینکه یک سوال داشتم خدمتتون شما کدوم یک از مبناهای تقسیم بندی نظام های حقوقی رو کد نظر قرار دارید؟ من کتاب ک مطالعه کردم کاملا بی طرفید درسته؟

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام، بله

  3. چودی
    پاسخ

    سلام اقای دکتر سپاسگزارم ازشما .لطفا اگه منابعی درمورد نقش اتحادیه اروپا دربرقراری وتامین صلح جهانی دارین برام معرفی کنید سپاس فراوان

  4. شمس مقامی
    پاسخ

    سلام
    وقت شما بخیر استاد گرانقدر
    جناب آقای دکتر شیروی

    تبریک به خاطر انتشار چاپ جدید و ویرایش نوین کتاب وزین حقوق تطبیقی شما استادفرهیخته توسط انتشارات سمت.

  5. حمیدرضا ملایی
    پاسخ

    ارزوی موفقیت وسلامتی روز افزون برای شما استاد عزیز پایداری پیروز باشید

  6. یاسر امیرزاده
    پاسخ

    سلام جناب دکتر شیروی
    فقط میخواستم از شما سپاسگذاری کنم . بخاطر خدمت ارزنده شما به جامعه حقوق ایران . سرافراز باشید

  7. غلامرضا قلی پور
    پاسخ

    با عرض سلام خدمت استاد بزرگوار و ارجمندم
    مطلبی است ذهنم را مشغول کرده است و آن مربوط به موضوع اهداف و کارکردهای حقوق تطبیقی در حوزه حل و فصل اختلافات در مراجع قضایی است. در موارد ترجیحی رجوع به مطالعات تطبیقی، حضرتعالی استرداد مجرمین را از جمله این موارد محسوب نموده اید. بنده سوالی در ذهن دارم این است که با توجه به شرط «مجرمیت متقابل» این مورد از موارد الزامی محسوب نمی شود؟

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام چنانچه کشور (الف) تقاضای استرداد مجرمی از کشور (ب) باشد، عمل ارتکابی که به استناد آن تقاضای استرداد مطرح شده است باید در کشور (ب) نیز جرم باشد. بنابراین عمل که صد در صد در کشور (الف) که جرم است که به استناد آن تقاضای استرداد شده است و در کشور (ب) هم که محل بررسی تقاضا هست باید جرم باشد. بنابراین به تطبیقی نیاز ندارد. باید در دو کشور عمل جرم باشد.

  8. محمد جواد
    پاسخ

    با سپاس از توجه شما وپاسخگویی شما پیروزو سربلند باشید

  9. یوسف بهرامی
    پاسخ

    باسلام و عرض ادب خدمت شما استاد گرامی..میخواستم بگویم اگر لینک دانلود نمونه سوالات تستی حقوق تطبیقی ویراست۲ را بگذارید سپاس گذار میشوم چون نزدیک امتحانات است امیدوارم مارا از فیض خود محروم نفرماید……خوزستان/اهواز

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام سوال تستی در اختیار ندارم.

  10. حمید
    پاسخ

    با سلام
    ضمن تشکر از کتاب مفید و روان شما سؤالی داشتم. در ص ۹۵ کتاب حقوق تطبیقی چاپ ۱۳۸۵ در مورد United Nations Convention on International Bills of Exchange and International Promissory Notes (New York, 1988) مرقوم فرموده اید که حداقل بایستی ۱۰ کشور این کنوانسیون را مورد تصویب قرار دهد که تاکنون (یعنی سال ۱۳۸۵) ۳ کشور این کنوانسیون را تصویب نموده است. آیا در حال حاضر کشورهای بیشتری این کنوانسیون را تصویب کرده اند و به عبارتی آیا این کنوانسیون در حال حاضر لازم الاجرا است یا در این خصوص کنوانسیون ۱۹۳۳ ژنو معتبر است؟
    با تشکر فراوان

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام تعداد کشورها به پنج افزایش پیدا کرده است ولی باید حداقل ده کشور به آن ملحق شوند تا لازم الاجرا گردد.

  11. محمد نعمتی
    پاسخ

    استاد عزیز و مهربان سلام و عرض خسته نباشید
    من از دانشجویان دانشگاه مفید هستم. مدتی است که دلتنگتان شده ام و دوست دارم زیارتتان کنم.
    آیا امسال در دانشگاه مفید کلاسی دارید؟

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام، متاسفانه به دلیل مشغله ها این ترم در مفید تدرس ندارم.

  12. علي رضا رسولي
    پاسخ

    با سلام و عرض ادب خدمت استاد گرامی!استاد سپاس فراوان از زحمت کشی شما در راستای گسترش دانش و پژوهش ،من در اففانستان در دانشگاه کابل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشجو هستم و از کتاب ارزشمند شما مستفید شدم واقعا سپاس گذارم. با احترام

  13. علی
    پاسخ

    جناب اقای دکتر سلام سال نو بر شما مبارک می خواستم سوال کنم شما در طول هفته در دانشگاه های شهر تهران تدریس دارید تا حضوری مزاحم شما شوم باتشکر

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      من روزهای سه شنبه در دانشکده حقوق بین ساعت ۸ تا ۹:۳۰ کلاس دارم ولی بعد از کلاس باید بروم بیرون.

  14. مرتضی بهادران شیروان
    پاسخ

    بر خاکیان جمال بهاران خجسته است
    برماهیان تپیدن دریا مبارک است
    حضرت مولانا

    با سلام و عرض تبریک فرا رسیدن سال جدید خدمت حضرتعالی انشااله در سایه سار عنایات حضرت ولیعصر(عج)موفق و موید باشید.ارادتمند:مرتضی بهادران شیروان
    دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه امام صادق(ع)تهران

  15. مهتاب فروتن
    پاسخ

    با عرض سلام خدمت استاد عزیز
    سوالی از جنابعالی داشتم
    اگر در مهریه قید شود که سه دانگ خانه معادل نود میلیون هر زمانی که خانه ای خریدند اگر زوج درزمان مطالبه مهریه خانه ای دارا نباشد آیا میتوان نود میلیون را از وی مطالبه کرد؟

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام، بنظر می رسد که مبلغ نود میلیون را می تواند مطالبه کند مگر دادگاه از قرائن استنباط کند که «هر زمانی که خانه ای خریدند» به معنای عند الاستطاعه باشد که بعید است این برداشت را داشته باشد.

  16. م.خیابانی
    پاسخ

    وقتی مطلب رو خوندم، خیلی حسرت و افسوس خوردم . چراکه شما با وجود اینکه کتاب حقوق تطبیقی رو هم منتشر کرده اید ، اما این درس رو تا به حال در پردیس قم ارائه نداده اید!!!!
    واقعا به پردیس کم لطفی می کنید.
    هرچند کل سیستم آموزش پردیس هم بی تقصیر نیست .
    به هرحال ما که شمارو کامل از دست دادیم .پس گفتن چه سود؟
    همیشه موفق و پیروز باشید.

  17. حسين
    پاسخ

    استاد بزرگوارم سلام
    قبلا در کامنتی برایتان نوشتم «بی نظیرید.» و اکنون به آن بیشتر ایمان آوردم. دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه رضوی مشهدم. هر بار که وبسایت شما را می خوانم با شما همکلام می شوم و بیشتر می آموزم. پرسشی از محضر جنابعالی دارم. آیا شیوه مطالعاتی خاصی را در حقوق، که ثمره پژوهشی داشته باشد، توصیه می کنید؟

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام، نوشتن تحقیق برای دروس خیلی می تواند موثر باشد و نباید از آن غافل شد. متأسفانه این روزها دانشجویان انگیزه ندارند که تحقیق کنند و تحقیقات اجباری در ارشد و دکتری نیز نتیجه بخش نیست و تنها به دانشجویان روش Copy و Paste را یاد می دهد.

  18. احمدیوسف زاده
    پاسخ

    با سلام و عرض ادب
    واقعا این کتاب بی نظیره الان این کتاب رو تو تبریز تدریس می کنم دانشجوها از مطالبش لذت می برند. منم با افتخار سرکلاس میگم که نویسنده این کتاب چهار سال تو کارشناسی ارشد و دکترا استاد من بوده و ان شا.. اگه خدا بخواد استاد راهنمای رساله ام هم میشه.
    در ضمن آقای دکتر در باب اثرگذاری شخص شما هم باید بگم که سعی کردم خیلی از خصوصیات اخلاقی شما بوِیژه احترام متقابل رو در برخورد با دانشجوهام پیاده کنم .
    نکته پایانی اینکه ما خیلی دوستتون داریم و از صمیم قلب به شما عشق می ورزیم.

  19. فریدون
    پاسخ

    ضمن عرض ادب و احترام

    استاد در مورد مقطع ارشد رشته حقوق تجاری بین المللی که در دانشگاه تهران ارائه میشود میشه یک مقدار در مورد ماهیت و دور نماش توضیحی بفرمایید و اینکه چه تفاوتی با حقوق تجارت بین الملل دارد و این که بعد از ورود به این رشته چه سطحی از دانش زبان نیاز است ایا مانند رشته تجارت بین الملل است؟ممنون

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      رشته حقوق تجاری اقتصادی در دانشگاه تهران تفاوت ماهوی با حقوق تجارت بین الملل ندارد تنها برخی از عناوین دروس تفاوت می کند. به هر حال موفقیت در این رشته ها منوط به تسلط به زبان است البته اخذ مدرک نه.

  20. پورمیر
    پاسخ

    سلام و درود بر استاد عزیزم
    یکی از معضلات جامعه حقوقی ما همین به روز نشدن کتاب ها همگام با تغییرات در قوانین است.حتی اساتید بسیار بزرگ حقوق که بیشترین کتابهایشان تیراژ و چاپ را دارند متاسفانه کتاب های قابل اعتمادی ندارند.بدلیل اینکه سال ها پیش نوشته شدند و قواعد ومقررات تغییر کردند.به نوبه خودم به عنوان کسی که از کتب حضرتعالی بهره مند شدم از شما تشکر میکنم و آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون دارم

  21. یک دانشجو
    پاسخ

    سلام جناب استاد
    از لطف جنابعالی در پاسخ به سئوال بنده واقعا سپاسگزارم خدا خیرتان دهد

  22. مهرداد روانداز
    پاسخ

    سلام استاد.خسته نباشید.
    از زحمات بی وقفه شما جهت خدمت به علم حقوق در کشور ممنونیم.با تقدیم شایسته ترین احترام.

  23. یک دانشجو
    پاسخ

    سلام جناب استاد
    سوالی از محضر حضرتعالی داشتم: در قانون آمریکا اشاره شده که اگر دولتی حقوق تجاری اتباع این کشور را حتی خارج از قلمرو سرزمینی آمریکا نقض کند محاکم آمریکا صلاحیت رسیدگی به دعوا را علیه آن دولت دارند آیا کشور دیگری هست که در تجارت بین الملل چنین رویه های داشته باشد؟
    با تشکر

    • دکتر شیروی
      پاسخ

      سلام، این کلیت در مورد حقوق امریکا صحیح نیست و در این کشور نیز به خصوص در دعاوی مدنی و تجاری اصل بر سرزمینی بودن دعاویی است. با این وجود در امریکا صلاحیت خارج از مرزها گسترده تر از سایر کشورها است. برای اطلاع بیشتر می توانید به این مقاله مراجعه کنید http://www.law.uga.edu/intl/putnam.pdf

نظر دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *